HACZEDİLEN TAŞINMAZIN İHALE İLE SATIŞININ İPTALİ
İhalenin feshini kimler isteyebilir?
İhalenin feshini yalnız şu kişiler isteyebilir:
1) Alacaklı
2) Borçlu
3) Tapu sicilindeki ilgililer (Haciz, ipotek alacaklıları, irtifak hakkı olanlar vs.)
4) Pey sürmek suretiyle ihaleye iştirak
Bu kişilerden biri olsa bile ihaleye fesat karıştıran kişi ihalenin feshini isteyemez.
İhalenin feshini hangi merciden isteyebilirler?
Görevli mahkeme İcra Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise satışı yapan icra dairesinin tabi olduğu icra mahkemesidir.
Eğer icra takibinin başlatıldığı yer ile taşınmazın bulunduğu yer farklı ve bu sebepten satış istinabe yolu ile taşınmazın bulunduğu yer icra dairesince yapılmış ise yine yetkili icra mahkemesi istinabe ile satışı yapan icra dairesinin tabi olduğu icra mahkemesidir.
Yetkiye ilişkin bu kurallar kesin olduğundan resen gözetilmelidir. Eğer ilgili yetkisiz icra mahkemesinden ihalenin feshini istemiş ise icra mahkemesi en geç 10 gün içinde yetkisizlik kararı vermeli ve ilgilinin isteği üzerine dosyayı yetkili icra mahkemesine süresinde yapılmış gibi göndermelidir.
İhalenin feshini hangi süre içinde istenmelidir?
İhalenin yapılmasından itibaren 7 gün içinde istenebilir. Bu süre hak düşürücü süredir ve re'sen gözetilir.Ancak;
1) Kendisine satış ilanı tebliği yapılması gereken ilgiliye tebliğ yapılmamış
2) Satılan malın esaslı niteliklerindeki hatanın sonradan öğrenilmiş
3) Açık arttırmaya fesat karıştırıldığının sonradan öğrenilmiş olunması hallerinde ilgili bunu öğrendiği tarihten itibaren ihalenin feshini yine 7 gün içinde istemelidir. Ancak herhalde yine 1 yıl içinde ihalenin feshi talep edilmelidir. Aksi halde ilgili durumu 1 yıl geçmesinden sonra öğrense bile ihalenin feshini dava edemez.
Aslında ihaleye hazırlık aşamasında yapılmış bir işlemden dolayı ihalenin feshi, işlemin öğrenilmesinden itibaren 7 gün içinde satıştan önce bile istenebilir. Ancak kural olarak en geç ihalenin yapıldığı gün ilgililerin usulsüz işlemleri öğrendikleri kabul edilir ve süre bu andan itibaren başlar. Ancak eğer ilgilinin hazırlık aşamasında yapılan usulsüz işlemi öğrendiği ve 7 günlük şikayet süresi geçmesine rağmen şikayette bulunmadığı kanıtlanır ise artık o işlem kesinleşir ve o ilgili daha sonra o usulsüz işlemi sebep göstererek ihalenin feshini isteyemez. Yapılan şikayetin reddedilmiş olması halinde de durum aynıdır.
İhalenin feshini hangi yol ve sebepler ile isteyebilirler?
İhalenin feshi yalnız şikayet yolu ile olur.
İhalenin feshinin istenebilmesi için öncelikle yapılan ihale hukuka aykırı,usulsüz olmalıdır. Hukuka aykırılık sebepleri tek tek sayılmamış, kapsamı geniş tutulmuştur. Örneğin satış talebi olmadan veya satış isteme süresi geçtikten sonra ihale yapılması,satışın yapılacağı adresin ve günün belirtilmemesi veya süresi içinde duyurulmamış olması, ilanın ilgililere tebliğ edilmemiş olması vs. gibi sebepler ihalenin feshini istemek için makul sebeplerdir.
İcra mahkemesinin ihalenin feshine ilişkin kararı temyiz edilebilir mi?
Malın bedeli 2015 yılı için parasal sınır olan 5,980,00 TL'yi geçtiği sürece temyiz edilebilir.
Önemli Noktalar:
Talebin reddine karar verilmesi halinde icra mahkemesi davacıyı feshi istenilen ihale bedelinin %10'u oranında para cezasına mahküm eder. (Ek cümle: 17/7/2003-4949/38 md.) Yani ihalenin feshi talep edilirken dikkat edilmeli sonuç alma ihtimali yüksek ise bu yola başvurulmalıdır. Aksi halde taşınmaz bedelleri göz önünde tutulursa %10'luk bir tazminat yüksek rakamlara tekabül edebilir. Ancak ihalenin feshi talebi süresi içinde yapılmaması, feragat edilmesi gibi sebepler ile esasa girilmeden reddedilirse tazminata hükmedilmez.
İhalenin feshinde diğer ilgililerin karşı taraf olarak gösterilir.
İhaleye Fesat Karıştırma başlı başına bir suç olup TCK 9. Bölüm-Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar
başlığı altında şöyle ifade edilmiştir.
Madde 235- (1) (Değişik: 11/4/2013-6459/12 md.) Kamu kurumu veya kuruluşları adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da kiralamalara ilişkin ihaleler ile yapım ihalelerine fesat karıştıran kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Aşağıdaki hallerde ihaleye fesat karıştırılmış sayılır:
a) Hileli davranışlarla;
1. İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye veya ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek,
2. İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olmayan kişilerin ihaleye katılmasını sağlamak,
3. Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olduğu halde, sahip olmadığından bahisle değerlendirme dışı bırakmak,
4. Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olmadığı halde, sahip olduğundan bahisle değerlendirmeye almak.
b) Tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatına veya şartnamelere göre gizli tutulması gereken bilgilere başkalarının ulaşmasını sağlamak.
c) Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykırı diğer davranışlarla, ihaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye, ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek.
d) İhaleye katılmak isteyen veya katılan kişilerin ihale şartlarını ve özellikle fiyatı etkilemek için aralarında açık veya gizli anlaşma yapmaları.
(3) (Değişik: 11/4/2013-6459/12 md.) İhaleye fesat karıştırma suçunun;
a) Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle işlenmesi hâlinde temel cezanın alt sınırı beş yıldan az olamaz. Ancak, kasten yaralama veya tehdit suçunun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hâllerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca bu suçlar dolayısıyla cezaya hükmolunur.
b) İşlenmesi sonucunda ilgili kamu kurumu veya kuruluşu açısından bir zarar meydana gelmemiş ise, bu fıkranın (a) bendinde belirtilen hâller hariç olmak üzere, fail hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(4) İhaleye fesat karıştırma dolayısıyla menfaat temin eden görevli kişiler, ayrıca bu nedenle ilgili suç hükmüne göre cezalandırılırlar.
(5) Yukarıdaki fıkralar hükümleri, kamu kurum veya kuruluşları aracılığı ile yapılan artırma veya eksiltmeler ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu kurum veya kuruluşlarının ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının iştirakiyle kurulmuş şirketler, bunların bünyesinde faaliyet icra eden vakıflar, kamu yararına çalışan dernekler veya kooperatifler adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da kiralamalara fesat karıştırılması halinde de uygulanır.
